Halluks Rigitus

Tüm eklemlerin yüzeyi pürüzsüz ve parlak bir yüzeye sahiptir. Aşınma ve yıpranma ile eklem kıkırdağı soyulur ki bu duruma kireçlenme denir. Halluks rigitus ayak başparmağının en yaygın görülen kireçlenmesidir. Yürüme sırasında kıvrılan bir eklemdir. Problemlerinde yürüme özellikle parmak üzerine çökme çok ağrılı hale gelir. Kıkırdağın ortadan kalkması ile kemikler birbirine sürtmeye başlar. Sonuç olarak başparmakta ağrı, şişlik ve sertlik oluşumuna yol açar. Yürüme sırasında yukarı doğru bükülemeyen bir parmak meydana gelir.

Halluks rigitus genellikle 30-60 yaş arasında meydana gelir. Kesin sebebi bilinememekle beraber, yüksek topuklu ayakkabı ve uzun süre ayakta kalıp, başparmağa binen fazla stres nedenler arasında sayılmaktadır. Düztaban ve travmaya maruz kalanlarda sık görülmektedir.

Klinik Bulgular, Şikâyet ve Teşhis

• Eklem de şişme

• Yürürken başparmağın üstüne yayılan ağrı, özellikle parmak yukarı kıvrılma esnasında
• Başparmak üstünde sert bir kitle
• Eklemde zamanla gelişen sertlik
• Hallux rigitus parmağın tepesinde sert şişlik gelişmeden erken evrede tedavi edilmelidir. Röntgen çekilir, eklem kireçlenmesi ve kemik çıkıntısının derecesi değerlendirilir.
• Ayak parmak hareketleri değerlendirilir.

Tedavi

1- Cerrahi Dışı Tedavi

• Ağrı kesici ve yangı giderici ilaçlar ödem çözülmesi ve ağrının azalması için faydalıdır.
• Buz uygulaması inflamasyonu ve şişliği azaltır.
• Geniş burunlu ayakkabı giyilmeli, topuk yüksek olmamalıdır.
• Ayakkabı tabanı geniş ve yumuşak tabanlı olmalıdır. Önden ve arkadan hafif kavisli olmalıdır.
• Sıcak ve soğuk şok uygulaması faydalı olacaktır. Şöyle ki; 2 adet kova temin edin. Biri sıcak su diğeri soğuk su ile dolu olmalıdır. Soğuk su ile başlayıp soğuk su ile bitecek şekilde, ayağınızı 30'ar saniyede bir soğuk suya bir sıcak suya sokun. Toplamda 5 dakika ve günde 3 seans bunu uygulayın.

2- Cerrahi Tedavi

Çeliektomi

Hasar hafif ve orta orta olduğunda bu ameliyat önerilir. Fazla kemik dokular temizlenir. Faydalı ve başarılı bir ameliyattır. Çoğu hastada uzun süreli rahatlama sağlar. Ayak kesisi üstten yapılır, lokal anestezi ile yapılan ameliyattır.

Artrodez-Eklem Dondurma

Ciddi kıkırdak hasarı olanlarda ve çelioektomiden fayda görmeyen hastalara önerile bir ameliyattır. Eklem uçları temizlendikten sonra platinler ile eklem dondurulur. Eklem artık bükülemeyecek anlamına gelir. Fakat şiddetli ağrısı olan vakalarda en güvenilir ve faydalı ameliyattır. 6 hafta koltuk değneği kullanılır. Yüksek topuklu ayakkabılara veda edilir.

Artroplasti-Eklem Protezi

Yeni bir teknik olup eklem yüzeylerine protez konularak eklem hareketleri korunur. Uzun dönem sonuçları net değildir.
Eklemde ciddi kıkırdak kaybı aşağıdaki resimde görülmektedir.

Doç.Dr.Tahir Mutlu DUYMUŞ  

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Key Words : Halluks Rigitus, Başparmak Şişliği, Başparmak Ağrısı, Sertlik, Eğrilik, Halluks Rigutus Tedavisi, Başparmak Kireçlenmesi, Ayak Başparmak ağrısı