Röportaj : “Ortopedi Neden Zor ve Keyifli?

"Bir Ortopedi Doktorunun Meslek Hikâyesi" "Tecrübeler ve Mesleğin Zorlukları"                                            Doç.Dr.Tahir Mutlu Duymuş

Bu uzmanlık alanını tercih etme sebebiniz nedir?

Hayat felsefesi olarak genellikle çok uzun hedefler ve hayaller kurmadım. Hep zamanı geldiğinde düşündüm. Çünkü zaman, sosyal çevre, ruhsal veya bedensel faktörler ve gerçekler, bireysel tercihlerimizi her zaman değiştirebilir. Tıp fakültesi eğitimimin sonlarına doğru, ruhumda ve özümde ortopedinin benim için en ideal meslek olduğuna karar verdim.

Ortopedik sorunların gözle görülür ve elle tutulur olması, tedavi ve ameliyatların hastalar ile birlikte değerlendirilebilmesi hoşuma gitmişti. Örneğin, yırtılan bir omuz kasının dikilmesi, kırılan bir kemiğin düzeltilmesi, bozulan bir eklemin gelişmiş endoprotezlerle yeniden hareket kazanması, eğrilmiş bir omurga veya kemik deformitesinin ameliyatlarla düzeltilmesi ortopedi stajımda beni çok heyecanlandırmıştı. Kemik ameliyatlarında motor testere, matkap, tornavida, çekiç gibi birçok el aletinin kullanılması ayrı bir heyecan kaynağı olmuştu. Bu yüzden tıp camiasında ortopediye “tıbbın ağır sanayisi” denir.

Babam tornacı, abilerim ise CNC ve makine mühendisiydi. Bu nedenle çocukluğum sanayide geçti. Ortopedide cerrahi el becerisi, alet kullanımı ve hissetme kabiliyetinin gelişmiş olması çok önemlidir. Çocukluğumda yaz tatillerinde ortopedide kullanılan birçok aleti demir ve çelik üzerinde o kadar çok kullanmıştım ki, sanırım bu nedenle kendimi bu branşa yakın hissettim ve tercih ettim. Hiç pişman olmadım. Mesleğin içine girdikçe, çocukluğumda geçirdiğim günlerin aslında bugün için bir avantaj olduğunu fark ettikçe kendimi daha da şanslı hissettim. Bu, özgüveni yüksek ve cesur bir cerrah olmamı sağladı. Çünkü bilgi, özgüven, cesaret, tecrübe ve cerrahi el becerisi olmadan başarı olmuyor.

Mesleğinizin kendine özgü zorlukları nelerdir?

Ortopedi hem bedensel hem de ruhsal açıdan zor bir meslektir. Daha önce belirttiğim gibi tıbbın ağır sanayisidir. Günümüzde bilgiye ulaşmak çok kolay, hatta yapay zekâ ve ChatGPT gibi kaynaklarla daha da kolaylaştı. Ancak tecrübe ve el becerisi kazanmak hem zaman, hem çaba, hem de yetenek gerektiriyor.

Benim evimde çok sayıda el aleti vardır. Matkap, tornavida, dekupaj testere, raspa gibi belki yüz çeşit alet… Bunlar için küçük bir çatı katı odamız dahi var. Çocuklarımın el becerileri gelişsin diye onlarla bu aletleri kullanarak vakit geçiririm. El becerisi ve yatkınlık çok önemlidir; kişi kendisinde bu özelliklerin olup olmadığını bilmeden bu mesleği seçmemelidir. Aksi takdirde ameliyatlarda ciddi komplikasyonlar oluşabilir. Elinin ayarı ve becerisi olmayanın cesareti de olmaz. Tecrübe gelişmez. Bilgiyle zirveye ulaşabilirsin ama başarısız ameliyatlar seni mutsuz bir meslek hayatına sürükler. Bedensel olarak yorucu bir meslek olsa da, başarılı ameliyatların sonuçları bu zorlukları unutturuyor.

Yaptığınız iş ile ilgili en sevdiğiniz 3 şey nedir?

1. Hastaların yaşam kalitesini artırmak: Ağrısız yürüyebilmeleri, spor yapabilmeleri, günlük yaşam aktivitelerine mutlu ve sorunsuz dönmeleri en önemli motivasyon kaynağımdır.

2. Ortopedi, mühendislik ile ince cerrahi el becerilerinin kesiştiği bir alandır. Ortopedik sorunlar aslında biyomekanik problemlerdir. Ön çapraz bağ kopmaları, eklem aşınmaları, menisküs yırtıkları gibi sorunların mekanik ve somut çözümlerle tedavi edilebilmesi beni çok mutlu ediyor.

3. Ortopedide kullanılan el aletleri, tıbbi malzemeler, plaklar, protezler, artroskopik cihazlar gibi pek çok teknolojik aracın olması mesleği teknolojiyle iç içe hale getiriyor ve dinamik tutuyor. Rutin ve monoton bir iş olmaması, sürekli öğrenme ve yeni cihazlarla tanışma ayrı bir heyecan kaynağıdır.

Görev yaptığınız süre içerisinde sizi keyiflendiren veya aklınızda kalan bir olayı bizimle paylaşır mısınız?

Meslekte yaklaşık 20 yılı tamamladığım için pek çok anım var. Romatizma nedeniyle dizi tamamen donmuş ve hareketi sıfır olan bir hastamın, endoprotez ameliyatı sonrası “Artık torunumla yürüyebiliyorum” demesi; bir yıldır ilk kez omuz ağrısı olmadan uyuyabildiğini söyleyen omuz sıkışma sendromlu hastam; ve belki de en unutulmazı, her iki kalça piriformis sendromu nedeniyle yaşama sevincini kaybetmiş, üç yıldır çare bulamayan edebiyat öğretmeni bir hastamın ameliyat sonrası mutluluk gözyaşlarıyla “Yaşama geri döndüm” demesi… Bunlar, mesleğin insana kattığı en değerli anılardır.

İnsanı mutlu eden şey nedir biliyor musunuz? Güzel anılar biriktirmek, samimi dostluklar kurmak… Benim meslekteki temel hedefim bu.