Kol (Humerus) Kırıkları

Kol kırıkları yaygın olarak görülür. Her 20 kırıktan biri kol kırıklarıdır. Çocuklarda ön kol kırıkları kol kırıklarına göre daha sık olarak görülür. Kol kırıkları sıklıkla trafik veya herhangi bir kazada el üzerine düşme sonucu yaygın olarak görülür.

Klinik Bulgu ve Şikâyetler

Birçok insan, ani kırılma sesi veya açılanmadan dolayı kolu kırıldığında anlar. Kırık kolda şişlik, morarma ve deformite olur.

 Kolu kırık bir kişide genellikle şunlar vardır;

• Yaralı yerde ağrı
• Hareketle artan ağrı
• Kol kullanma fonksiyonunda kayıp

Tanı veya Teşhis

Doktor tam olarak ne olduğunu bilmek isteyecektir. O kolunuzu ve diğer yaralı alanlarınızı kontrol edecektir, örneğin eşlik eden damar ve sinir yaralanması var mı? Bu durum için doktorunu el bilek ve parmaklarınızı açıp kapamanızı isteyebilir.

Tanısal amaçlı röntgen tetkiki isteyecektir.

Eğer hasta çocuk ise kolda uzama ve büyüme devam etmektedir ve büyüme plaklarında yaralanma olup olmadığına bakmak önemlidir.

Tedavi

İlk Müdahale

• İlk olarak emin olunmalıdır ek problem olup olamadığından.
• Eğer bir kanama veya kırık varsa acil servise başvurulmalıdır.
• Kırık kolunuzu oynatmaya çalışmayınız. Aksi durum damar ve sinir yaralanmasına yol açabilir.
• Eğer kırık ciltten dışarı çıkan bir açık kırık ise onu içeri itmeye çalışmayıp acil servise hemen başvurun.

İkinci Aşama

• Hastanın istikrarlı olduğundan emin olunmalıdır.
• Nabızları kontrol edilmelidir.
• Kanama ve şişme artıyorsa hastanın kolu kalp seviyesinin üstüne çıkarılmalıdır.
• Medikal yardım gelene kadar hastanın yaralı bölgesini özellikle açık kırık ise temiz tutmaya çalışın. Steril bandaj ile sarılabilir.

Üçüncü Aşama

• Eğer medikal ekip mümkün değilse hastanın kolunu geçici destek alçısı ve ya ateline alınmalıdır.
• Geçici Ateller
• Geçici ateller tahta ve ya yuvarlanmış dergiler olabilir. Yaralanmanın üstündeki ve altındaki eklemler sabit olmalı ve ya oynatılmamalıdır. Daha sonra kemer ve ya sargı kullanarak atel vücuda sabitlenir. Kol askısı ile herhangi bir kırık hattının daraltmaktan kaçının!

Dördüncü Aşama

Hastayı alın ve hemen bir acil servise veya ortopedi doktoruna başvurun.

Cerrahi Dışı Tedavi

Basit kırıklarda doktor kırık hattına anesteziye gerek duymadan hafif manipülasyon yaparak kırık hattını konumlandırabilir. Yaralanmanın şiddetine ve hastanın yaşına göre cerrahi planlama yapılabilir.

Çoğu kırık donanımlı bir atel ve ya breys ile takip edilerek tedavi edilir. Tedavi ortalama 3-6 arasında sürer. Özel sarmiento breysleri sıklıkla kullanılır.

Rehabilitasyon

Tamamen iyileşme birkaç ay sürebilir. Rehabitasyonda amaç kas kuvvetini, eklem hareket açıklığını artırma, esnekliği geri kazanmaktır.
Hastanın işbirliği rehabilitasyon sürecinde çok önemlidir. Rehabilitasyona kas, bağ dokusu ve eklem fonksiyonları kazanılana kadar devam edilmelidir. Rehabilitasyon tamamlandığında doktor hastanın işlevlerini yeniden değerlendirmek isteyebilir.

Op.Dr.Tahir Mutlu Duymuş

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Key Words : Humerus Kırıkları, Futbol, Ameliyat Şart mı?Kol Humerus Kırıkları Tedavisi