Bursa denilen yapı omuz, dirsek, kalça, diz ve topuk bölgesinde, kemiğin çıkıntılı olduğu ve ince bir cilt dokusu ile kaplı olduğu bölgelerde, kemik ile kas arasında sürtünmeyi azaltmayı sağlayan veya kemiğin çıkıntılı kısmını koruyan küçük ve jöle benzeri keselerdir. Çok az miktarda sıvı içerirler ve sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olmak için minder görevi gören kemikler ve bağ dokuları arasında yer alırlar.
Pes anserin bursit ise kaval kemiği (tibia) ile dizdeki hamstring kaslarının üç tendonu arasında yer alan bursanın iltihabıdır. Dizin hemen iç kısmında ve eklemin yaklaşık 3 cm altında meydana gelir. Bursa tahriş olduğunda ve çok fazla sıvı ürettiğinde ortaya çıkar. Ağrı diz iç kısmında ve sıklıkla şiddetli olur.
Sebepleri
Bursit genellikle bursa da aşırı veya sürekli sürtünme yani stres sonucu gelişir. Pes anserine bursit sporcularda, özellikle de koşucularda yaygındır. Dizinde kireçlenme olan ve orta- ileri yaş ev hanımlarında da sık karşılaşılır.
Pes anserin bursitinin gelişimin de görülen risk faktörleri;
- Yetersiz gerdirme egzersizleri; Aşırı yokuş koşusu yapma ve koşudaki ani artışlar gibi yanlış teknikler
- Sıkı hamstring kaslarına sahip olma
- Şişmanlık
- Dizin eğri olması
- Dizde kireçlenme – osteoartrit- Özellikle iç diz kireçlenmesi
- İç ( medial ) menisküs yırtığı
Klinik Belirtiler
Ağrı: Dizinizin iç kısmında ve / veya kaval kemiğinin ortasına doğru, diz ekleminin yaklaşık 2 ile 3 cm altında yavaş gelişen ağrı.
Egzersizle ya da merdiven çıkma ile artan ağrı
Teşhis ve Tedavi
Pes anserin bursitinin şikâyetleri stres kırığı ile benzerdir. Bu nedenle tanı için genellikle bir röntgen gerekir. Röntgende ayrıca diz kireçlenmesi ve eşlik eden kemik patolojileri değerlendirilir.
Tedavi
Pes anserin bursiti olan sporcular, inflamasyonun (yangı) tekrarlanmaması için egzersiz programlarını değiştirmelidirler.
Ayrıca;
- Dinlenme: Aktiviteyi bırakın veya iyileşme olana kadar farklı bir aktiviteyi yapın.
- Buz: 2 saatte bir 15 dakika düzenli aralıklarla günde beş kez buz uygulayın.
- Anti-inflamatuar ilaç: Aspirin ve non-steroidal antienflamatuvar ilaçlar (ibuprofen gibi) ağrıyı hafifletebilir ve inflamasyonu azaltabilir.
- Enjeksiyon: Doktorunuz sık sık rahatlama sağlayan bursa içine bir anestetik ve steroid solüsyonu enjekte edebilir.
- Fizik Tedavi: Doktorunuz belirli germe egzersizleri, buz ve ultrason tedavileri için fizik tedavi önerebilir.
Tüm tedavilere rağmen şikâyetler devam eder klinik kronikleşirse bursa'nın cerrahi olarak çıkarılması düşünülebilir. Basit ve günübirlik bir cerrahi tedavi yöntemidir.
Müdahale sonrası bacağınıza ağırlık verildiğinde ağrı çok oluyorsa koltuk değneği kullanabilirsiniz. Normal aktivitelere dönüş genellikle ameliyat sonrası 3. Haftada başlanabilir.
Doç.Dr.Tahir Mutlu DUYMUŞ
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Key Words : Pan anserin bursit,Tendinit,Futbol,Tendinit Tedavisi, Ameliyat Şart mı?