2006 yılında ABD'de yaklaşık 7.5 milyon insan omuz ve üst kolda burkulma ve incinme nedeniyle doktora başvurmuştur. Başvuruların %60'dan fazlası rotator manşet problemleri nedeniyle olmuştur.
Omuz yaralanmaları sıklıkla tekrarlayıcı, fazla ve aşırı kullanıma yol açan yüzme, tenis, halter, gülle ve atlama gibi atletik sporlar ile olur. Bu yaralanmalar duvar boyama, perde asma ve bahçe işlerinde de görülebilir.
Omuz Yaralanmasında Önemli Uyarı
Eğer omzunuzda ağrı tarifli yorsanız kendinize aşağıdaki soruları sorunuz;
1-Omuz hareketlerinde sertlik veya kısıtlılık var mı? Tüm normal pozisyonlarda kolunuzu döndürebiliyor musunuz?
2-Omuz ekleminde kayma ve çıkma gibi bir his var mı?
3-Günlük aktivitelerinizi yapmak için omzunuzda güç kaybı hissediyor musunuz?
Eğer bu sorulardan herhangi birini evet diye cevapladıysanız, omzunuzda ciddi bir problem var demektir ve tanımlanması için ortopedi doktoruna başvurmalısınız.
Yaygın Omuz Yaralanmaları
Omuzda en sık problemler kemikten ziyade kas, bağ dokusu veya tendonlardan (kiriş) kaynaklanır. Özellikle sporcular omuz problemlerine duyarlıdırlar. Sporcularda omuz problemleri tekrarlayıcı ve yoğun antrenmanlardan dolayı yavaş ve sinsi gelişebilir.
Bazı insanlar günlük aktivitelerden ve işlerinden geri kalmamak için omuz yaralanmasına bağlı ağrılarını reddetme eğilimine sahiptir ve muhtemelen bu durum onlarda daha fazla sorunlarına yol açmaktadır. Sürekli ağrı, halsizlik, kol ve eklem hareket kısıtlılığını hafife alarak neredeyse dogal yaşamın bir parçası olarak algılamaktadırlar.
Ortopedi doktorları bu yaralanmalarda en sık aşağıdaki problemlerle karşılaşmaktadırlar;
İnstabilite (Omuz Ekleminde Gevşeklik)
Bazen omuz eklemleri normal pozisyon ve hareketlerinde zorlanır. Bu durum instabilite veya kararsızlık olarak adlandırılır ve omuz çıkığı ile sonuçlanabilir. Kişi kolunu yukarı ve dışa çevirdiğinde omuzda ağrı ve çıkma hissini endişe ile tarihleyecektir.
Sıkışma ( İmpingement)
Omuz eklemi üstü kaslarının kürek kemiğinin akromion denilen parçasının altında aşırı sürtmesinden dolayı olmaktadır. Sıkışma problemleri kolun baş üstü hareketlerindeki ( saçını tarama gibi) aktivitelerde ortaya çıkabilir. Bu tür şikayetlerde omuzdaki inflamasyon ( yangı) hızlı bir şekilde tıbbı olarak tedavi edilmelidir aksi takdirde bu durum daha ciddi problemlere yol açabilir.
Rotator Manşet Yaralanması
Omuzun en önemli bileşenlerinden biri rotator manşettir ve omuz ağrısının % büyük kısmı bu bileşen kaynaklıdır. Bu yapı omuz eklem kemiklerini bir arada tutan kas ve kirişlerden (tendon) oluşmaktadır. Rotator manşet kolu havaya kaldırma gibi işlevleri yerine getirme becerilerini saglamaktadır. Rotator cuff (manşet) yaralandığında , sportif faaliyetleri tam olarak yerine getirmek mümkün olmayabilir.
Omuz Yaralanmalarında Tedavi
Erken tanı, ciddi omuz problemlerini önlemek için bir anahtardır.
Omuz Egzersizleri
Sıklıkla ortopedi doktorları omuz kaslarını güçlendirmek için tavsiye edecektir.
Omuz kaslarını güçlendirme ve yaralanmasını önlemek için yapabileceğiniz basit egzersizler;
Basit omuz güçlendirme
Evinizde kapı koluna elastik bir tüp takın ve yavaşça vücudunuza doğru çekin ve beş e kadar sayın. Her bir kol için beş kez tekrarlayın ve günde iki kez uygulayın.
Duvar İtme
Ayaklarınızı omuz genişliğinde açın ve ve duvarı yavaşça iterek beşe kadar sayın beş kez tekrarlayıp günde iki kez yapın.
Omuz Kaldırma
Ayaklarınızı yere dokundurmadan sandalyede dik olarak oturun ve kollarınızı yavaşça kaldırıp beşe kadar sayıp tutunuz. Aynı seansla beş kere tekrarlayıp günde iki kez yapın.
Diğer Tedaviler
Anti-inflamatuar (yangı giderici) ilaçlar ağrı ve ödeminizi gidermek için kullanabilirsiniz.
Op.Dr.Tahir Mutlu Duymuş
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Key Words: Yaygın Omuz Yaralanmaları, Rotator Manşet Yaralanması