Omuz Labrum Yırtığı

Tıp teknolojisindeki ilerlemeler, doktorların 20 yıl önce fark edilmeyen yaralanmaları günümüzde teşhis ve tedavi etmelerini sağlıyor. İlerleyen teknolojinin tıp alanında özellikle teşhis ve tedavi noktasında çok faydaları olmaktadır. Örneğin girişimsel atroskopinin bulunması ve gelişmesi ile omuz veya diz eklemlerine küçük bir kamera ile girerek menisküs, ön çapraz bağ, omuz da labrum yırtığı gibi birçok hastalıkların tanı ve tedavisi mümkün hale gelmiştir. Glenoid labrum yırtıklarının teşhisi bazen hiçbir radyolojik tetkik ile konulamayabilmektedir. Bu yırtıklar omuzun ilk çıkması ile meydana gelmekte olup tekrarlayan omuz çıkıklarının önemli nedenlerinden biridir. İyileşmeyen ve fonsiyonel olmayan bir labrum güvensiz ve çıkmaya meyilli bir omuz ile sonuçlanır.

Anatomi

Omuz eklemi üç kemiten oluşur; omuz kanadı (skapula), köprücük kemiği (klavikula) ve üst kol kemiği (humerus).

Üst kol kemiğinin (humerus başı) başı, glenoid adı verilen sığ bir soketle ilişkilidir. Üst kol kemiğinin başı genellikle soketten çok daha büyüktür ve labrum denilen yumuşak lifi eklemi stabilize etmek için soketi çevreler. Dizdeki menisküs gibi eklem arasında yer alır.Labrum humerus başının daha iyi ve sıkı oturması için soketi derinleştirir.

Sebepleri

Labrum yırtıkları, akut travma veya tekrarlayan omuz hareketlerinden kaynaklanabilir. Travmatik yaralanma örnekleri şunlardır:

• Uzanmış bir kol üzerine düşme
• Omuza direkt darbe
• Ağır bir nesneyi kaldırmaya çalışırken olduğu gibi ani bir çekme
• Düşüş veya kaymayı durdurmaya çalışırken kolun askıda kalması

Atma atletleri veya halterciler tekrarlayan omuz hareketleri sonucunda glenoid labrum yırtıkları yaşayabilirler. Glenoid yırtıkları genellikle çıkık bir omuz (tam veya kısmi çıkık) gibi diğer omuz yaralanmaları ile ortaya çıkar. Beraberinde SLAP yırtıklarıda olabilir. Labrum yırtıklarının bir çok türü vardır. Kemik kırığı eşlik eden etmeyen veya yırtık seviyesi, yeri ve derecesine göre değişmektedir.

Klinik Belirtiler

Omuz eklemindeki yırtık belirtileri diğer omuz yaralanmalarına benzer. Belirtileri içerir

• Omuzda dengesizlik hissi
• Omuz çıkıkları
• Genelde havai aktivitelerde olan ağrılar
• Yakalama, kilitleme, ateş etme veya öğütme
• Günlük aktivitelerle zaman zaman oluşan gece ağrısı veya ağrı
• Azalan hareket aralığı
• Güç kaybı

Teşhis ve Tedavi

Doktorunuz hareket, stabilite ve ağrı aralığını kontrol etmek için çeşitli fiziksel testler yapacaktır. Ayrıca, doktorunuz problemleriniz için başka nedenlerin olup olmadığını görmek için röntgen isteyecektir.

Röntgen labrum gibi yumuşak dokuları göstermez. Bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) isteyebilir. Her iki durumda da, yırtıkları tespit etmek için bir kontrast madde enjekte edilebilir. Ancak, çoğu zaman artroskopik yöntem ile tanı konulmaktadır.

Tedavi

Teşhis konulana kadar antiinflamatuar ilaçlar ile semptomlar hafifletebilir. Rotator manşet kaslarını güçlendirmek için rehabilitasyon çalışmaları da önerilebilir. Pek çok durumda, cerrahi olmayan yöntemler semptomları hafifletmekte ve yaralanmış yapıları iyileştirmede etkilidir. Cerrahi olmayan önlemler yetersiz ise, doktorunuz ameliyat önerebilir. Yaralanmanıza bağlı olarak, doktorunuz geleneksel, açık bir prosedürü veya küçük insizyonların ve minyatür enstrümanların kullanıldığı artroskopik bir prosedürü uygulayabilir.

Artroskopik cerrahi sırasında, labrum tüm çıplaklığıyla görüntülenebilir. Bunun dışında biceps tendonunu, eklem, subskapular kası, supraspinatus, ligamentler vs eklem içi tüm oluşumlar değerlendirilir. Labrum yırtığı bazen Biceps tendonuna uzanabilir veya tendon koparsa güvenli bir şekilde onarılması veya transferine ihtiyaç duyulabilir. Emilebilir vida veya sütür kullanarak tendonun daha güvenli bir yere transferi yapılabilir.

Artroskopi sırasında, cerrahınız artroskop ve küçük enstrümanları omuz ekleminize sokar. Cerrah, bağları yeniden birleştirecek ve dokuları katlayarak omuz soketini sıkacaktır. Bu prosedür artroskopik olarak veya omuzun ön tarafında küçük bir kesiyle açılabilir.

Rehabilitasyon

Ameliyattan sonra, omuz 3 ila 6 hafta boyunca bir askıda tutmanız gerekecektir. Ayrıca nazik, pasif, ağrısız egzersizler yapılır. Askı kaldırıldığında, hareket ve esneklik egzersizleri yapmanız gerekir ve yavaş yavaş omuzunuzu güçlendirmeye başlayacaksınız.

Sporcular genellikle ameliyattan 12 hafta sonra spora veya özel egzersizler yapmaya başlayabilirler. Ancak omuzun tamamen iyileşmesi 4 ile 6 ay sonra olacaktır.

Op.Dr.Tahir Mutlu Duymuş
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Key Words : Omuz Labrum  Yırtığı, Ameliyat Şart mı?Omuz  Ağrısı,Omuz yırtığı