Kalça Kireçlenmesi

Kalça eklemindeki eklem kıkırdağın soyulması, incelmesi sonucu alttaki kemik yapıların birbirine sürtmesine kireçlenme veya osteoartrit denir.

Anatomi

Kalça, topuz ve soketten oluşan bir eklemdir. Soket, büyük pelvis kemiği tarafından oluşturulur, topuz ise femur denilen uyluk kemiği tarafından oluşturulur. Kaygan bir yapıya sahip kıkırdak dokusu ise soket ve topuzun etrafını örter ve düşük sürtünme yüzeyleri oluşturur.

Soketin iç kısmında, topuzun yaslandığı ve amortisör vazifesi gören labrum denilen fibrokartilaj bir yarım ay tarzı yapı vardır.

Sebepler

Bu hastalığın alt yapısında, büyük ihtimalle ailesel faktörler ön plandadır. Aşırı steroid kullanımı, doğuştan kalça displazileri, femur başı avasküler nekrozlar vs diğer sebepler olabilir.

Yaşlı, obez, kalçaya aşırı stres bindiren meslekler veya durumlar risk altındadır. Fakat her zaman bir risk faktörü olmayabilir veya herhangi bir sebep olmayabilir.

Eğer kalçada ağrı ve kireçlenme düşünüyorsanız, doktorunuza en kısa zamanda görünmelisiniz.

Klinik Bulgular

Sabah uyandığınızda ilk belirti, kasık bölgesinde ağrı ve sertlik, bazen uyluğa, bazen kalçaya yayılabilir. Ağrılarınız aktivite ile artar, dinlenme ile azalır.
Tedavi olmaz ve kireçlenme ilerlerse, ağrılarınız istirahat ile de devam eder ve gece uykudan uyandıran ağrılara dönüşebilir. İlerleyen vakalarda kireçlenmeler eklem çevresinde de oluşarak hareket kabiliyetini azaltabilir.

Eklem kıkırdakları tamamen ortadan kalkarsa kemikler birbirine daha çok sürterek, hareketler çok ağrılı hale gelir. Kalçayı içe-dışa çevirme, öne-arkaya hareket ettirme zorlaşır. İlerleyen dönmede ise ağrıyı azaltmak için kalçayı hareketsiz tutma ve sonrasında kalça çevresi kaslarda zayıflık gelişir.

Hekim Muayenesi

Doktorunuz hastalığın ne kadar ilerlediğini tespit etmek için, şikâyetleriniz ve tıbbı geçmişiniz sorguladıktan sonra muayene edecektir.
Kalça muayenesinde kalça hareketlerinin hassasiyetine bakılacaktır. Kalça hattını duruşunuzu görmek için ayakta durma ve yürümenize bakacaktır.
Görüntülemede ise röntgen çok önemli bir araçtır. Kemik ve eklem değişikliklerini çok iyi gösterir.

Tedavi

Kalça kireçlenmesi genellikle geriye dönüşümsüz bir hastalıktır. Erken teşhis edilirse ilerlemesi engellenebilir ve ağrısız bir yaşam için önlem alınabilir. Fakat ilerlemiş ciddi bir kalçada cerrahi genellikle kaçınılmazdır.

1-Cerrahi Dışı Tedavi

• Aşırı kullanımdan kaçınarak dinlendirme ve yaşam modifikasyonu
• Kalça eklem hareket açıklığını artırmak için, su sporları, bisiklet sürme
• Ağrıyı gidermek için steroid olmayan ilaçlar
• Eğer aşırı kiloluysanız kilo verilmeli ve hastalık ilerlerdiyse baston kullanılmalıdır.

2- Cerrahi Tedavi

İleri evre kireçlenme varsa, geceleri ve istirahatla ağrı geçmiyorsa doktorunuz total kalça protezi ameliyatı önerebilir. Bu ameliyatta kireçlenmiş soket ve topuz çıkarılarak, yerlerine protez takılır, bu sayede ağrılarınızdan kurtulur ve günlük aktivelerinizi yerine getirmek için, kalça eklem hareket açıklığınız artırılmış olursunuz.

Ameliyat sonrası rehabilitasyon yapılmalı ve kasların güçlendirilmesi çok önemlidir.

Doç.Dr.Tahir Mutlu DUYMUŞ  

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Key Words : Kalça Kireçlenmesi, Koksartroz nedir, Kalça ameliyatı ? Ameliyat Şart mı?Kalça Ameliyatı sonrası riskleri nelerdir?