Artrit literatürde eklem iltihabı anlamına gelir. Bazı artrit formları-osteoartrit- sadece eklem ile lokalize olup kıkırdak soyulmaları ile giden kireçlenmelerdir. Diğer artrit formları ise –romatoid artrit- sistemik bir hastalığın sonucu olarak eklem iltihaplanmalarına yol açar. Bu gibi sistemik artritler inflamatuar artrit olarak isimlendirilir.
Kalça eklemini etkileyen en yaygın üç tür inflamatuar artrit vardır;
- Romatoid Artrit- Genellikle gövdenin her iki yanını birden etkileyen bağışıklık sistemi bozukluğu ile giden bir sistemik bir hastalıktır.
- Ankilozan Spondilit- Omurganın kronik iltihabı ile giden ve sakroiliak eklemi etkileyen bir hastalıktır.
- Sistemik Lupus Eritromatosiz- Bağışıklık sistemi bozukluğu ile giden sistemik bir hastalıktır.
Klinik Belirtiler ve Bulgular
Klasik bulgusu eklem ağrısıdır. Kalça inflamatuar artriti kasıkta ve uyluğun yan kısmında sertlik, ağrı ile karakterizedir. Ağrı genellikle sabahları kötüleşir ve gün içerisinde aktiviteyle azalır. Ağrı hareketleri sınırlar ve yürüyüşü zorlaştırır.
Teşhis
Fizik muayene sırasında, doktorunuz ağrılı kalçanın sertliğini ve hareket açıklığını test etmek isteyebilir. Doktorunuz bu ağrıların her iki veya tek kalçada mı olduğu, aksayarak yürüme var mı veya diğer eklemlerde ağrınınız var mı öğrenmek isteyebilir. Röntgen ve laboratuar testleri gerekebilir. X ışınları eklemlerdeki daralma ve kıkırdak kayıpları ve inflamasyon hakkında bilgi verecektir. Laboratuar testleri ise ramatoid faktör veya diğer oto antikorlar hakkında bilgi verecektir.
Tedavi
Teşhise göre tedavi değişir.
1- Cerrahi Dışı Tedavi
Eğer kalçada bir enfeksiyon varsa, medikal tedavi ile rahatlama sağlanabilir.
- Antiinflamatuar ilaçlar; Aspirin, İbuprofen
- Steroidler güçlü anti inflamatuarlardır. Ağız veya enjeksiyon veya krem olarak uygulanabilir.
- Metotreksat ve sülfasalazin gibi hastalığın ilerlemesini geciktiren ilaçlar.
- Fizik tedavi ise eklem hareket açıklığını artırmaya yardımcı olur. Kas kuvvetini artırır. Ankilozan spondilitlerde yüzme çok faydalıdır.
- Günlük hayatta yardımcı cihazlar önerilir; uzun ayakkabı çekeceği, yürüteç, baston vs.
2- Cerrahi Tedavi
Medikal tedaviye yanıt yoksa cerrahi tavsiye edilebilir. Cerrahi yaşa, eklemin etkilenme düzeyine, inflamatuar artrit türüne ve hastalığın ilerlemesine göre değişir. Doktorunuz ile cerrahi seçenekler hakkında konuşun ve olası sonuçları sormaktan çekinmeyin. Komplikasyonlar her ameliyatlarda mümkün olsa da, doktorunuz bu riski mimimize etmek için gerekli adımları atacaktır.
Cerrahi seçenekler şunlardır;
- Total kalça protezi; ilerlemiş ankilozan spondilit ve romatoid artritte tavsiye edilir.
- Kemik greftleri ostenekroz alanlarına
- Ostenekrotik kemik alanlarındaki basıncı düşürmek için kor dekompresyon ameliyatı
- Sinovektomi, eklem kıkırdağı çok etkilenmemiş hastalarda etkili olabilir.
Doç.Dr.Tahir Mutlu Duymuş
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Key Words : Romatoid Artrit, Ankilozan Spondilit, Kalça Eklemi İnflamatuar Artrit, Kalça İltihabı, Kalça Ağrısı, Kasık Ağrısı, Eklem Romatizması