Artroskopi, ortopedide en sık yapılan cerrahi prosedürdür. Küçük bir kamera ile eklem içi dokular değerlendirilir. Bu yöntem hekim çok açık ve net bilgi verir. Teşhis ve tedavide çok faydalıdır.
Teknik olarak yüksek çözünürlüklü bir kamera ve monitör kullanılır. Bunlar ve diğer yardımcı enstrümanlar artroskopi denilen sistemi oluşturur ve diz problemlerinin tedavisinde çok efektiftir. Amerikada her yıl 4 milyon insana artroskopi yapılmaktadır.
Tanımlama
Artroskopi diz kapağı kenarından çok küçük bir giriş ile yapılır. Hekim diz içine bu küçük girişten kamera yerleştirir ve televizyon monitöründen görüntü alır ve bu ekrandan diziçi tüm anatomik yapılar (menisküs, ön çapraz bağ, arka çapraz bağ, eklem yüzeyleri vs tüm yapılar) çok detaylı incelenir.
Hekim bu sistem ile tüm hasarlı yapıları tamir edebilir ve ortadan kaldırabilir. Bu işlemler için diz kapağının diğer yanından ikinci bir küçük giriş hazırlar.
Artroskopiye Hazırlık
Artroskopiye karar verildiyse hekim öncelikle hastayı genel sağlık yönünden değerlendirip anesteziye hazırlık yapar. Ameliyat öncesi hekiminize mevcut sistemik hastalıklarınız ve kullandığınız ilaçlar hakkında bilgi vermelisiniz.
Artroskopi öncesi rutin olarak, hekiminiz kan değerlerini görmek için kan tetkiki ve kalp grafileri yaptırmak isteyecektir.
Hastanede Kalış Süresi
Tüm artroskopik diz cerrahileri, günübirlik ayaktan hastalardır. Hastalar genellikle aynı gün taburcu olabilmekte veya bir gece hastanede kalabilmektedir.
Hastaneye Geliş
Genellikle ameliyat sabahı hastaneye gelinir ve gecesinden herhangi bir şey yenilip içilmez.
Anestezi
Eğer bu sizin ilk ameliyatınızsa anestezi ekibi sizinle konuşacaktır. Genellikle bu ameliyatta bölgesel (spinal-bel altı) anestezi uygulanmakta olup nadiren genel anestezi kullanılır. Fakat sizin için en uygun yönteme anestezi doktoru karar verecektir. Bel altı ameliyatlarda hasta uyanık olduğundan, ameliyatını monitörden izleme imkânı bulacaktır.
Cerrahi Prosedür
Hekim anestezi altında dizinize turnike uyguladıktan sonra diz bölgesini steril solüsyonlarla temizler. Diz kapağınızın alt dış kenarında çok küçük bir kesi ile diz içine kamera yerleştirir.
Bu kamera ile tüm yapılar değerlendirilir ve bir problem varsa diz kapağının alt ve iç kenarından ikinci bir küçük giriş ile mini enstrümanlar kullanarak tamir ve tedavilerini gerçekleştirir. Bu enstrümanlar; makas çeşitleri, motorize tıraşlama makinesi, lazer vs... gibi işleme göre çok çeşitlidir.
Artroskopi en sık şu tedaviler için kullanılır;
Yırtık menisküslerin tamir ve ortadan kaldırılması
- Yırtık ön çapraz bağ tamirleri
- Hasarlı eklem kıkırdak tıraşlamaları ve kıkırdak nakilleri
- Eklem içi serbest kıkırdak ve kemik parçalarının alınması
- İltihabi sinavial dokuların ortadan kaldırılması
- Gergin bağların gevşetilmesi vs...
Ameliyat Sonrası İyileşme Dönemi
Bu ameliyat kapalı bir ameliyattır ve açık diz ameliyatlarına göre iyileşme hızlıdır. Uyumlu hastalarda ise çok hızlıdır. Eve dönüşte hekiminizin size verdiği öneriler uymak çok önemlidir. Özellikle dikkat edilmesi gereken hususlar;
Cerrahi sonrası birkaç gün bacağınızı mümkün mertebe yastıkla destekleyip düz ve yüksekte tutun, ağrı ve şişliği azaltmaya yardımcı olması için sıklıkla bandajın üstünden buz uygulayın.
Hastaneden ayrılırken pansumanlar yapılır ve bandajla taburcu edilirsiniz. Genellikle çok az dikiş olu , dikişler alınmadan yara yeri ıslatılmamalıdır. 3-4 günde bir pansuman ve 10-15 sonra kontrolde dikişler alınır. Zaruri durumlarda hekim izin verirse özel su geçirmez geniş yara bandları ile çok kısa süreli duş alınabilir. (cerrahiden 5 gün sonra)
- Ayağa Kalkma ve Bacağa Yük Verme
Artroskopi sonrası bir çok hasta koltuk altı değnek veya yardımcı cihazlar ile ayağa kalkabilir. Hekiminiz ne zaman tam yük vereceğinizi söyleyecektir.
Kullanmadan önce hekiminizle görüşün ve bu durum birçok faktöre bağlıdır;
- Ameliyat olan dize
- Arabanın otomatik olup olmamasına
- Ameliyat prosedürüne
- Ağrı seviyesi
- Narkotik ağrı kesici kullanıp kullanmadığınıza
- Dizinizi kontrol kabiliyetinize
Fakat hastalar genellikle 1 ile 3 hafta arasında araba kullanabilir hale gelirler.
İlaç Tedavisi
- Ağrı kesici ve antibiyotik verilir
- Fizik Tedavi ve Egzersiz
Ameliyat sonrası diz eklem hareket açıklığını artırmak için kas güçlendirici ve kuvvetlendirici egzersiz verilir. Uyumlu egzersiz çok önemlidir ve ameliyatın başarısına direk etkisi vardır.
Artroskopi sonrası egzersiz programı için tıklayınız...
Komplikasyonlar ve Faydalı Bilgiler
Tüm cerrahilerde olduğu gibi artroskopide bir takım riskler vardır ve bunların görülme olasılığı düşüktür ve tedavi edilebilirler.
Dikkat!
Eğer dizinizde ameliyat sonrası aşağıdaki durumlar görülürse kısa sürede hekiminize başvurun;
- Ateşlenme
- Diz çevresinde kalıcı ve artış gösteren kızarıklık ve ısı
- Akıntı
- Kalıcı ve artan ağrı
- Ciddi şişme
- Diz arkası ve baldıra yayılan ve artış gösteren ağrı
Op.Dr.Tahir Mutlu Duymuş
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Key Words : Diz Artroskopisi, Artroskopi, Menisküs, menisküs yırtığı, menisküs ameliyatı, menisküs ameliyat sonrası, menisküs ameliyatları, menisküs diz ağrısı, menisküs tedavisi, menisküs belirtileri