Omurga; boyun, sırt ve bel bölgesinde yer alan omurlardan oluşmaktadır. Normal bir omurga yukarıdan aşağıya yere dik açıyla iner ve düzdür. Skolyoz, omurganın 10 dereceden fazla yana eğriliğine denmektedir.
Klinik Şikayetler, Bulgular ve Teşhis
Aile çocuklarında omuz yüksekliklerinin eşitsizliği, sırt bölgesinin bir tarafında yükseklik farkı, çanak kemiğinde bir tarafın diğerine göre yükseklik olması gibi belirtilerle başvurabilmektedir. Skolyozun tanısı kolayca konulabilir ve erken dönemde tespit edilmesi tedaviyi kolaylaştırmaktadır. Çekilen röntgen grafilerinde eğrilik ölçülerek teşhis edilebilmekte ve ne tip bir eğriliğe sahip olunduğu belirlenebilmektedir. Kız çocuklarında daha fazla görülmektedir.
Skolyozun % 80 nin nedeni bilinmemektedir.
Skolyoz Niçin Tedavi Edilmelidir?
Skolyoz özellikle 10 yaşından önce veya büyüme çağında ortaya çıkarsa skolyoz açısında artma ve hastalığın ilerleme riski yüksektir. Tedavi edilmeyen skolyozlar, vücudumuzun gövde kısmında şekil bozukluğuna yol açmaktadır. Aynı zamanda akciğer ve kalbide etkileyerek solunum problemlerine yol açmaktadır. Skolyoz insanların psikososyal yaşamınada zarar vermektedir. Erken tespit edilen, derecesi az olan eğrilikler tedavi edildiğinde bu problemlerin önüne geçilebilmektedir.
Skolyozda Tedavi Kararı Nasıl Verilir? ve KimlerAmeliyat Olmalıdır?
Erken yaşda tespit edilen skolyoz 25 derecenin altında ise 4-6 ay aralıklarla çekilecek röntgen grafileri ile takip edilmektedir. 25-45 derece arasındaki eğrilikler sıkı takip edilmelidir ve ilerleme olasılığı yüksektedir.
Ergenlik öncesi 45 derecenin üzerinde ve ilerleme gösteriyor ise ameliyat edilmesi gerekmektedir.
Erken yaşda tespit edilen skolyozun güncel tedavisi büyüyen çubuklarla başarılı bir şekilde yapılabilmektedir. Büyüyen çubuklar eğriliği düzeltir, boyda uzama yapar, akciğer, kalp ve damar sisteminin gelişimine izin vermektedir. Eğer bu çocuklar ameliyat olmassa dengelerini kaybedebilmekte, akciğer ve kalbin sıkışması sonucu solunumsal problemlerle karşı karşıya kalabilmektedirler.
Eğer çocuklarda büyüme potansiyeli yoksa büyüyen çubukları kullanmamalıyız. Büyüyen çubuklar çocuklarda ilerleyen skolyoz tespit ettiğimizde omurgaya yerleştirilir. Genellikle 6 ayda bir genel anestezi ile uzatma işlemi uygulanır. Bu uzatma işlemi çocuk büyümesini tamamlanıncaya kadar yapılır. Büyüme durduğunda eğrilik tamamen dondurularak sonlandırılır. Son zamanlarda, 6 ayda bir uzatmaya maruz kalmadan kumandalı manyetik çubuklarla uzatma yapılabilmektedir. Tekrarlayan ameliyatlara ihtiyaç duyulmadan kendiliğinden uzama sağlayan çubukların maaliyeti yüksektir.
Sonuç
Erken yaşta başlayan skolyozların tedavisi büyüyen çubuklarla yapılabilmektedir. Aileler çocuklarında belirtileri gördükleri veya şüphelendiklerinde ortopedi ve travmatoloji bölümüne başvurmalıdırlar. Erken teşhisle ilerde olabilecek problemlerin önüne geçilebilmektedir. Teknolojinin gelişimi ile skolyoz tedavisi başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir.
Doç.Dr.Yunus ATICI
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Key Words : Jüvenil İdiopatik Skolyoz, Skolyoz nedir?, Jüvenil Skolyoz Hastalığı, Skolyoz Dereceleri, Skolyoz Egzersizleri, Jüvenil İdiopatik Belirtileri nelerdir?