Travmatik Kalça Çıkığı

Giriş

Kalça çıkığı femur başındaki topuzun leğen kemiğinde yer alan soketten çıkması sonucu oluşur.

Çıkıkların %90'ı arkaya doğru çıkıklardır. Bu durumda çıkık bacak kısalmış ve içe doğru dönüktür. Nadiren kalça alınan travmanın yönüne bağlı olarak öne doğru çıkar. Bu durumda bacak uzar ve dışa doğru dönüktür.

Kalça çıkığı çok ağrılıdır. Sinir yaralanması eşlik ediyorsa ayak oynamaz ve his kaybı mevcuttur.

Anatomi

Kalça, topuz ve soketten oluşan bir eklemdir. Soket, büyük pelvis kemiği tarafından oluşturulur, topuz ise femur denilen uyluk kemiği tarafından oluşturulur. Kaygan bir yapıya sahip kıkırdak dokusu ise soket ve topuzun etrafını örter ve düşük sürtünme yüzeyleri oluşturur.

Soketin iç kısmında, topuzun yaslandığı ve amortisör vazifesi gören labrum denilen fibrokartilaj bir yarım ay tarzı yapı vardır.

Sebepler

Motorlu araç kazaları en sık sebeptir. Özellikle emniyet kemerinin takılmaması riski çok arttırmaktadır.
Yüksekten düşmeler, endüstriyel kazalar diğer sebeplerdir. Bu yaralanmalarda eşlik eden diğer organ yaralanmaları da sıktır.

Teşhis

Kalça çıkığı ortopedik acil bir durumdur. Hemen acil aranmalı ve yaralı hasta kıpırdatılmalıdır. Hastanın duruşu ve pozisyonu yüksek şüphe uyandırmakla birlikte röntgen kesin teşhisi koymak için yeterlidir.

Tedavi

Eğer hasta ek bir probleme sahip değilse, genel anestezi veya sedasyon altında özel manipülasyonlarla yerine oturtulur.

Genellikle kapalı olarak yerine oturur fakat çok nadiren açık müdahale gerekebilir. İşlem sonrası kontrol film çekilir.

Rehabilitasyon

Kalça çıkığının iyileşmesi ortalama 2-3 ay alır. Fakat ek problemler varda daha uzun sürebilir.

Ağrılar azaldığında değnek ile yürümeye başlanabilir.

Kalça çıkıklarının uzun dönem olumsuz sonuçları olabilir ki özellikle kırıklı çıkılarda. Sinir ve kan damarları yaralanmalarının eşlik etmesi uzun vadede femur başı topuzunda avasküker nekroz riskini ortaya çıkarabilir.

Op.Dr.Tahir Mutlu Duymuş

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Key Words:Travmatik kalça çıkığı, Kalça Çıkığı Nedir?, Kalça çıkığının tedavisi nelerdir?