Ulnar Sinir Sıkışması

Giriş

Boyun omurlarından köken alıp ele kadar uzanan ulnar, median ve radial isimli üç adet ana sinir vardır.En sık dirsek bölgesinde yer alan kubital tünelde sıkışmaktadır. Nadiren bileğinde de sıkışma meydana gelebilir.Kubital tünel sendromu, ulnar sinirin dirsek bölgesinde sıkışması veya irritasyonuna verilen isimdir.Ulnar sinirin sıkışması sonucu dirsek, el bileği ve parmaklarda uyuşma ve ağrı meydana gelir.

Anatomi

Dirsek bölgesinde, iç tarafta yer alan kemik çıkıntısına medial epikondil denir.Medial epikondilin arkasında kubital tünel yer almaktadır ve içinden ulnar sinir geçmektedir. Elimizi medial epikondile yerleştirdiğimizde tünelden geçen sinir parmak uçlarıyla çok rahat hissedilebilir. Çünkü cildin hemen altında yeralmaktadır.

Dirseğin altı veya ön kol ile bilek arasında, ulnar sinir kasların içinde seyir etmektedir. El bileğine yakın bölgede guyon kanalı isimli ikinci tünelden geçerek serçe ve yüzük parmaklarında sonlanmaktadır. Ulnar sinir serçe ve yüzük parmakların hareketini sağlar ve his duyusunu alır.

Sebepler

Kubital tünel sendromunun nedeni kesin olarak bilinmektedir. Dirsek geçiş bölgesinde tünel dar ve yumuşak doku koruması azdır. Yaygın görülen sıkışma nedenleri;

• Dirsek büküldüğünde ulnar sinir gerilir. Uzun sürerse dirsek bölgesinde ağrı ve hassasiyet oluşur. Örneğin bazı insanlar uyurken elini yanağına koyarak uyur. Ulnar sinir gerilir ve gece uykudan uyandıran parmak uyuşmaları ile sonçlanabilir.
• Bazı kişilerde dirsek kıvrıldığında sinir tünelden dışarı kayar ve tekrar geri döner. Zaman içinde bu durum sinirin zedelenmesine yol açar.
• Uzun süre dirsek üzerine yatma

• Dirsekte şişme durumları (kireçlenme, romatizma)
• Dirsek travması veya kırığın iyileşme döneminde görülebilir.

Risk Faktörleri;

• Eski dirsek kırıkları ve çıkığı
• Kireçlenme ve kemik çıkıntıları
• Dirsek ekleminde şişme
• Dirsek çevresi kistler
• Dirseğin uzun süre ve tekrarlayan bükülmelerine yol açan mesleki risk faktörler

Klinik Şikayetler

• Dirseğin içinden gelen bir ağrı oluşur. Fakat sıklıkla serçe ve yüzük parmaklarına yansıyan ağrı ve uyuşmalarla karekterizedir.
• Uyuşma ve karıncalanmalar telefonla konuşurken veya araba kullanırken artabilir.
• Başlangıçta gelip geçici tarzda zamanla sürekli hale gelebilir.
• Uyuşma ve karıncalanmalar geceleri artar ve eli sallama ile azalma gösterir.
• Süreç uzun sürerse ön kol kaslarında kuvvetsizlik ve atrofi gelişir. Tedavi için kritik süreç genellikle 5-6 aydır. Sinir sıkışmalarında kritik süreç aşılır ve tedavisiz kalınırsa geriye dönüşü olmayan sinir hasarı meydana gelir.

Ağrıyı azaltmak için evde neler yapabilirim?

• Aşagıdaki uygulamaları birkaç hafta yapınız şikayetleriniz geçmezse doktorunuza başvurmalısınız.
• Dirseğinizi uzun süre bükmeyiniz
• Eğer uzun süre bilgisayar kullanıyorsanız koltuğunuz düşük seviyede olmasın.
• Dirseğinizin iç kısmını sert zemilere yaslamayınız. Örnegin pencereden bakarken dirseğe yaslamayınız.
• Uyurken dirsekler düz tutulmalıdır.

Teşhis

      Şikayetleriniz ve sonra tıbbı geçmişiniz sorgulandıktan sonra doktorunuz fiziki muayenenizi yapacaktır.

      Teşhis için özel testler;

• Dirseğin iç kısmında ve cilt altındaki sinir irrite edildiğinde, serçe parmaklara gelen uyuşma veya ağrılarda artış olabilir.
• Dirsek büküldüğünde şikayetler belirginleşebilir.
• El ve parmakların gerilmesi ile şikayetlerin ortaya çıkışı anlamlıdır.

Röntgen: Kireçlenme, kemik çıkıntılar hakkında detaylı bilgi verir. Ayırıcı tanı açısından önemlidir.

MR:Dirsek bölgesinde yer alan yumuşak dokular hakkında net bilgi verir.

EMG: Sinirler elektrik kabloları gibidir. EMG sinir sıkışmalarında sinir ileti hızını, fonksiyonunu ve sıkışmasını değerlendiren çok kıymetli bir testdir. Mutlaka yaptırılmalıdır.

Tedavi

Başlangıç dönemlerinde cerrahi olmayan yöntemler uygulanmalıdır. Fakat bu yöntemlere yanıt vermeyen hastalara cerrahi planlanmalıdır.

1- Cerrahi Dışı Tedavi

• İlaç: Antiinflamatuar ve ödem giderici ilaçlar kullanılır.
• Enjeksiyon: Lokal olarak kortizon yapılır. Kortizon çok etkili anti-inflamatuar ilaçdır ve efektifdir.
• Atel veya Ortez: Dirseği dinlendirmek için atel kullanılabilir.
• Egzersiz: Gerdirme egzersizleri yapılır.

2- Cerrahi Tedavi

Eğer yukarıdaki yöntemler ile yanıt alınamaz, sıkışma ciddi düzeyde ve kaslarda erime başlarsa mutlaka cerrahi olarak gevşetme yapılmalı ve ulnar sinir rahatlatılmalıdır. Çeşitli ameliyat yöntemleri vardır. Doktorunuz sizinle birlikte karar verecektir. Cerrahi yöntemler;

Gevşetme: Kubital tünelin çatışını oluşturan bağ dokusu kesilerek gevşetilir. Yaygın kullanılan bir yöntemdir.

Ulnar sinirin ön tarafa taşınması: Bu ameliyat anterior transpozisyon olarak isimlendirilir. Bu ameliyat gevşetme ameliyatı ile birlikte sık yapılır. Sinir tünelden alınır ve medial epikondilin ön tarafına taşınır. Bu sayede sinirin gerginliğini azalmaktadır. Sinir cilt ve yağ tabakasının altında yer alan kasların üstüne, içine veya kasların altına transfer edilebilir.

Medial Epikondilektomi: Kubital tünelin yer aldığı iç kemik çıkıntısı yani medial epikondil kemik kesimi ile çıkartılır. Bu durumda tünel ortadan kalkar ve sinir öne dogru yer değiştirir.

Ameliyat Sonrası İyileşme

Seçilen cerrahi yönteme göre degişmektedir. Ameliyat sonrası dirsek birkaç hafta için atele alınır. Kas altı ve dirsek önü transferlerinde iyileşme 3-6 hafta arasında değişmektedir. Bu süre sonunda gerdirme, güçlendirme ve eklem hareket açıklığını artırmak için egzersizlere başlanır.

Cerrahi Sonuçlar

Ameliyat sonuçları genellikle başarılı ve günlük aktivitelere dönüş mükemmeldir. Akademik çalışmalarda tüm cerrahi yöntemelerin sonuçları birbirine benzer bulunmuştur. Fakat geç kalınmış, ciddi düzeyde sıkışma ve kas erimesi olan hastalarda cerrahi başarı oranı düşmektedir. Erken tanı ve tedavi cerrahinin başarısını belirleyen en önemli faktördür. Ameliyat sonrası normal hayat dönüş, hastanın önerilere riayet etmesi ile paralelik göstermektedir.

Doç.Dr.Tahir Mutlu DUYMUŞ  

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Key Words: Kubital tünel sendromu, ulnar sinir sıkışması, elllerde uyuşma, dirsek ağrısı, kol ağrısı, kollarda uyuşma, dirsekte sinir sıkışması, ulnar sinir sıkışmasının tedavisi, sinir sıkışması ameliyatı, sinir sıkışması tedavisi, lokal kortizon tedavisi, medial epikondilektomi, sinir sıkışması gevşetme ameliyatı, ulnar sinirin öne transferi, anterior transpozisyon ameliyatı, ulnar sinir sıkışması tedavi sonuçları